2014: ‘The Year of the Paywall’, zegt Businessweek

Is nieuws gratis? Dat is al sinds de opkomst van Internet het grote vraagstuk voor uitgevers. Steeds meer uitgevers vragen geld voor (de achtergronden van het) nieuws. Ook gratis kranten zijn op de terugtocht. Wat zijn de gevolgen voor de drukkers?

Eerst een positief bericht uit eigen land. Het Haarlems Dagblad verwerft nieuwe abonnees door hen met voorrang inzage te geven in artikelen, die later die dag in gedrukte vorm in de krant verschijnen. De krant legt het zo uit. ‘Als er ’s ochtends een brand is, zet de redactie het nieuws meteen online. Maar we maken ook een achtergrondverhaal of een interview ter plaatse. Geregistreerde abonnees kunnen die achtergrond informatie online bekijken, soms 24 uur voordat het in de papieren krant komt.’ De Haarlemse krant zegt met deze aanpak van ‘premium’ artikelen enkele honderden nieuwe abonnees te hebben geworven, ook voor de papieren krant. Deze aanpak is dus goed voor de drukkers.

The Year of the Paywall

Onder deze kop schrijft het Amerikaanse zakenblad Businessweek deze week dat steeds meer uitgevers geld vragen voor hun producten. De eerste was The Wallstreet Journal, later gevolgd door anderen. Succesvol is vooral de Financial Times, waar meer dan de helft van de 629.000 abonnees betaalt voor de digitale versie van de krant. De krant is niet dood, zo blijkt ook uit de aankoop van 28 kranten door Warren Buffett (foto), een van de rijkste mannen ter wereld. ‘Ons doel is onze kranten te vullen met content, die voor onze lezers van belang is, en dat kan zowel via internet als via een gedrukte krant.’ De gedrukte krant is nog niet dood.

Gratis kranten

De tijd van groei van gratis kranten ligt achter ons, zo blijkt uit een artikel van Piet Bakker in een vakblad. Bakker is lector aan de Hogeschool Utrecht. In bijna alle landen van Europa is de gratis krant op de terugtocht, ook in Nederland. Dat blijkt uit bijgaande grafiek. Op het hoogtepunt van de gratis kranten in ons land waren de drukpersen van een groot aantal krantendrukkers goed gevuld. Spits (van uitgever Telegraaf Media Groep, TMG) werd aanvankelijk gedrukt op de persen van NDC in Leeuwarden, later op de eigen persen in Alkmaar en Amsterdam. Metro werd gedrukt bij BDU Print en Janssen Pers, later ook Dijkman Offset. Maar inmiddels zijn de overgebleven gratis kranten Metro en Spits in handen van TMG en worden de kranten gedrukt in Amsterdam en Alkmaar. Bijzonder is wel dat Spits inmiddels in de vroege avond wordt gedrukt, dus buiten ‘prime time’. In landen als Duitsland en Belgie hebben gratis kranten nauwelijks voet aan de grond gekregen.