Kaarten worden geschud bij krantendrukkerijen

Het eindspel over de toekomst van de krantendrukkerijen in ons land staat voor de deur. Dat komt vooral door de overname van Wegener door de Persgroep. Wat gaat er gebeuren?

Het aantal krantendrukkerijen is de laatste 15 jaar met een hoog tempo afgenomen. Dat heeft twee belangrijke oorzaken. Ten eerste zijn nieuwe krantenpersen veel sneller dan de oude persen die worden vervangen. Maar een tweede reden is de gestage daling van de oplage van de kranten in Nederland. Ga maar na: tien jaar geleden werden dagelijks nog 4.5 miljoen kranten gedrukt en dat aantal is inmiddels geslonken tot 3.5 miljoen stuks. Elk jaar gaat er zo’n 3 procent van de oplage af. Ook het aantal gratis kranten is fors gedaald. De combinatie van snelle moderne persen en een structurele daling van de oplage heeft grote gevolgen voor het aantal druklocaties. Het beste recente voorbeeld is de relatief nieuwe drukkerij van NDC in Leeuwarden, die de beide oude drukkerijen van NDC in Groningen en Leeuwarden overbodig maakte, met minder drukpersen en bijna een halvering van het aantal medewerkers.

Wegener/MGL

Dagbladuitgever Wegener is zo’n beetje kampioen in het samenvoegen en daarna sluiten van druklocaties. En heeft dat altijd op een planmatige manier gerealiseerd, met een goed sociaal plan en door zo’n sluiting lang van te voren aan te kondigen. De laatste vijf jaar zijn de locaties in Breda, Nijmegen en Enschede gesloten, en is de drukkerij in Best verregaand gemoderniseerd. Op dit moment beschikt Wegener voor het drukken van haar zeven regionale dagbladen nog over de krantendrukkerijen in Apeldoorn en Best. De krantendrukkerij in Heerlen van de Media Groep Limburg (MGL), tot voor kort een zusterbedrijf van Wegener, werkte altijd samen met de drukkerijen van Wegener onder de naam Nieuwsdruk Nederland. MGL is overgenomen door de Belgische uitgever Mediahuis/Concentra, en mede daardoor wordt de drukkerij in Heerlen volgend jaar gesloten en wordt een (groot?) deel van de productie overgeheveld naar de krantenpersen van Jansen/Pers Rotatiedruk van Joep de Jong. De Jong heeft in financieel opzicht bijgedragen aan de overname door Concentra van MGL en mag als beloning Dagblad De Limburger gaan drukken.

Persgroep

Na de overname van PCM Uitgevers door de Persgroep een jaar of vijf geleden werd de oude grote krantenpers in Rotterdam (Charlois) gesloten en werd de productie geconcentreerd op de moderne en snellere krantenpersen in Den Haag en Amsterdam. Dat was mogelijk door de dalende oplage van vooral het AD en door de perscapaciteit tijdens ‘prime time’ beter te benutten. ‘Prime time’ is het tijdsvenster in de nacht, waarbinnen de drukproductie van ochtendbladen moet plaatsvinden, zeg maar vanaf 23.00 uur tot uiterlijk 04.00 uur. De Persgroep staat nu op het punt dagbladuitgever Wegener en dus ook haar drukkerijen over te nemen. Daarbij wordt ook gekeken naar de mogelijkheden om te besparen op de drukkosten. De gedrukte oplages van nagenoeg alle kranten van Wegener en de Persgroep is ongeveer 1.5 miljoen exemplaren en bij een daling van drie procent per jaar hoeven er elk jaar 45.000 kranten minder te worden gedrukt. Dat is het equivalent van een half vouwapparaat per jaar. Wie op deze manier naar de drukcapaciteit kijkt kan uitrekenen dat van de vier drukkerijen van de combinatie Persgroep/Wegener er binnen een tot twee jaar één zal worden gesloten, al dan niet in een of twee fases. Meest voor de hand liggend is Apeldoorn, de oudste van de vier. De Persgroep drukt ook beide dagbladen van NRC Media, dat wordt overgenomen door het Belgische Mediahuis.

TMG

De Telegraaf Media Groep (TMG) beschikt over twee grote krantendrukkerijen: een in Amsterdam en een in Alkmaar. In Amsterdam vooral voor het drukken van De Telegraaf en gratis krant Metro, in Almaar vooral voor de regionale dagbladen van HDC Media. De Amsterdamse persen zijn recent ingrijpend gemoderniseerd voor 25 miljoen euro. Wie door zijn oogharen heenkijkt en de daling van de oplage van vooral De Telegraaf (tot 40.000 exemplaren per jaar, ieder jaar weer) goed kan voorspellen, begrijpt dat het moment niet ver is om de productie van Alkmaar over te hevelen naar Amsterdam en Alkmaar te sluiten. Zo’n stap kan ook gezet worden in combinatie met een eventuele overname van NDC door TMG, iets waar al langer over wordt gespeculeerd.

Van acht naar vijf krantendrukkerijen

Van de op dit moment acht krantendrukkerijen bij de vier grote dagbladuitgevers zijn er over een jaar of twee nog maar vijf over: twee in Amsterdam, en een in Best en een in Den Haag. Met daarnaast nog enkele ‘loondrukkers’, zoals Rodi Rotatiedruk (drukt het FD), BDU Print (drukt twee dagbladen) en de reeds genoemde Jansen/Pers Rotatiedruk (drukt het Nederlands Dagblad).