BEDRIJVEN - Roto Smeets Deventer sluit definitief haar deuren. Dat besluit is dinsdagmiddag genomen. Er is geen overnamekandidaat gevonden. Bijna 400 medewerkers verliezen daarbij hun baan.
• Leestijd ca. 2 minuten
Curator Coen Houtman was dinsdagmiddag in het bedrijf in Deventer aanwezig om dat te vertellen aan de medewerkers. De diepdruk technologie was decennia lang tot ongekende prestaties in staat qua snelheid en oplages. Maar de tijdschriftenmarkt daalde de afgelopen 20 jaar en diepdruk in rotatie werd voor veel titels vervangen door offsetrotatie en voor bepaalde titels ook vellenoffset. De kosten voor diepdruk bij dalende oplages bleken op den duur te hoog te zijn. Dat is niet uniek voor ons land, het is een wereldwijde conclusie, die veel gevolgen heeft voor de branche in dat segment.
De vele reorganisaties uit het verleden waren onvoldoende om de sluiting van Deventer te voorkomen
Dalende trends in dit segment al 20 jaar gaande
Segment omroepbladen
De daling van oplages en de gelijktijdige overcapaciteit in zowel rotatie diepdruk, maar ook (deels) in offset rotatie in geheel Europa hebben zeker invloed op de situatie in Deventer. Dat geen enkele partij Deventer (of delen ervan) wilde overnemen, ook geen buitenlandse partijen, is tekenend voor de situatie. De directie van de Circle Media Group was niet in staat in geheel Europa iets te doen aan enerzijds de dalingen in oplages (dat is immers een marktmechanisme met vele externe factoren), maar anderzijds ook niet aan de overcapaciteit in het productie aanbod op dit gebied. Diverse 'reparaties' in de afgelopen 6 jaar hebben niet geresulteerd in het behoud van de Roto Smeets bedrijven in ons land. Alleen Senefelder Misset kan met ca. 160-180 mensen doorstarten. Dat bedrijf is vooral gericht op een mix van vellen- en rotatie offset voor een grote reeks tijdschriften.
Segment vrouwenbladen
Vakmensen
Vanuit Roto Smeets Weert kreeg de redactie van plantmanager Laurens Veugelers te horen dat herplaatsing van personeel gelukkig redelijk positief verloopt. De vakbonden, UWV en C3!werkt ondersteunen het proces. Gelukkig is de vraag naar deskundig personeel groot. Of dat ook geldt voor de bijna 400 mensen in Deventer is nog even de vraag.
Voorlopig wordt verslagenheid gevoeld bij alle werknemers die al weken extra hebben gewerkt zonder salaris te hebben mogen ontvangen.
Segment roddelbladen
De getoonde tabellen zijn afkomstig uit onderzoek van Piet Bakker, die zijn bevindingen publiceert op de website van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Het is zeker niet de eerste keer dat dergelijke cijfers in de openbaarheid kwamen. Het is dus geen wijsheid achteraf. Ook 10 jaar geleden waren deze trends al duidelijk zichtbaar. Oorzaken zijn terug te vinden in combinaties van economische omstandigheden en de evolutie van digitalisering van content van (tijdschriften)uitgevers. Het gedeeltelijk herstel in de inkomsten en toegevoegde waarde voor uitgevers door betaalmuren voor content via het web, konden niet voorkomen dat drukkerijen in het tijdschriften segment flinke krimp vertoonden, met in de afgelopen weken de flinke gevolgen voor honderden medewerkers in dat segment.
Uitgever Sanoma verklaarde vanmiddag desgevraagd dat de bezorging van Libelle en Donald Duck deze week niet in gevaar komt. Wat er achter de schermen gebeurt om de titels elders onder te brengen, vertelt het bedrijf niet. Bij de uitgever is naar buiten toe vooral gekozen voor een 'niets aan de hand' beleid.
Peter Luit
Peter Luit (1958) was sinds 1993 zelfstandig adviseur voor uiteenlopende printmedia vraagstukken. Samen met Erik van Erp zette hij in 2013 printmedianieuws.nl op. Met zijn crossmediale kennis beschrijft hij de balans in de uitdagingen die de verschillende mediakanalen ten opzichte van elkaar hebben.
Dit is een ingezonden stuk als open brief, dat naar diverse media is gestuurd. Ik heb het advies gekregen om, gezien het bereik, het gevoel en de importantie dat het zoveel mogelijk gelezen en gedeeld wordt, ook om onze mensen weer aan het werk te krijgen, dit ook hier als reactie te plaatsen. Dat doe ik graag.
We zien zoveel hartverwarmende reacties, van klanten, leveranciers, oud-collega’s, zoveel bedrijven die ons vacatures toesturen, oproepen en artikels die gedeeld worden op LinkedIn en andere social media, noem maar op. Hartelijk dank daarvoor namens alle collega’s in Deventer, maar ook in Weert en Doetinchem. Het geeft steun, hoop en vertrouwen dat er een nieuwe toekomst is en dat doet goed. Jullie zijn geweldig!
Roto Smeets Deventer: over vakmanschap en loyaliteit
Het is dus toch zover gekomen. Klaar. Zomaar. Ineens. Ongelofelijk. De afgelopen weken waren frustrerend, slopend. Voor ons allemaal als collega’s, onze gezinnen, onze omgeving, onze klanten, onze leveranciers en iedereen die Roto Smeets een warm hart toedraagt. Letterlijk iedereen in ons bedrijf heeft meer dan zijn best gedaan om, ondanks dat we nu definitief onze baan kwijt zijn, met alle energie de productie draaiende te houden en onze klanten te bedienen zoals we al die jaren van Deventer gewend zijn. Donald Duck, Libelle, Kampioen, de programmagidsen, ze zijn door die inzet allemaal keurig op tijd uitgeleverd, in de hoop op een positieve wending, misschien wel tegen beter weten in. We motiveerden elkaar. Aan ons zou het niet liggen. Dat gaat hand in hand met het vertrouwen dat grote klanten uit binnen- en buitenland ons, tot het niet verder ging, hebben gegeven in deze ook voor hen uitermate onzekere situatie. Onder de streep gaat het uiteindelijk toch om de eigen bedrijfsvoering, zorgen dat de bladen en folders bij abonnees en klanten terechtkomen. Sommige zijn letterlijk bij ons gebleven totdat de deur echt op slot gaat. Die loyaliteit van beide kanten is iets om geweldig trots op te zijn, ongeacht deze dramatische uitkomst. Op je zwakste momenten vind je kracht, in jezelf en bij elkaar. Dat klinkt als een cliché, maar deze situatie heeft dat weer bewezen. En daar mag je het diepste respect voor hebben. Naar jezelf toe en naar anderen.
Uiteraard zijn er klanten die, omdat het proces zo lang duurde, ervoor gekozen hebben om een andere drukker te zoeken voor hun orders. Dat is logisch en heeft niets te maken met hoe zij denken over Roto Smeets Deventer an sich of de mensen die er werken, maar alles met de groeiende onzekerheid van de afgelopen weken. Berichtgeving in de pers, soms kant noch wal rakend, iets met klok en klepel, heeft daarin ook niet geholpen. Het heeft geen nut om energie in te steken in het ontkrachten daarvan..Wij kunnen tegen iedereen met droge ogen zeggen dat het niet aan ons heeft gelegen. Je schiet er op dit moment niets mee op, maar het is wel iets waarbij je jezelf als mens ook niets kunt verwijten.
Werknemers worden in het huidige bedrijfsklimaat vooral als boekhouditems gezien. FTe’s, kosten. Terwijl zij juist een enorme toegevoegde waarde vertegenwoordigen. Je kunt de meest geavanceerde machines hebben en schreeuwen dat je de beste bent, maar zonder de loyaliteit en kwaliteit van je mensen ben je nergens. En dat heeft iedereen in Deventer de laatste weken laten zien, met alles wat we in ons hebben. Net zozeer als dat geldt voor de collega’s in Weert en Doetinchem. Natuurlijk zijn wij voor de mensen op de vloer ook blij dat Senefelder doorstart met een nieuwe eigenaar, net zoals ons medeleven gaat naar al die collega’s in Weert die nu hun baan verliezen en al die mensen die geen plek vinden in de doorstart van Doetinchem. Collega’s waar we vele jaren mee hebben opgetrokken en dat legt nog een extra domper om deze trieste gebeurtenis. Je kunt er alleen maar op vertrouwen en wensen dat ook voor hen er een nieuwe toekomst is.
Ik weet zeker dat bedrijven die vacatures hebben, in welke discipline dan ook, van technisch personeel tot logistiek, ordermanagement, calculatie, finance, hardstikke trots zullen zijn als ze deze vakmensen in hun bedrijf kunnen krijgen. Alle negativiteit over leeftijd en vakgebonden personeel is daaraan ondergeschikt. Dit zijn breed geschoolde én loyale vakmensen. Dus bij deze een oproep aan alle bedrijven, die vacatures hebben, meld je bij ons.
Je kunt je afvragen, hoe zo’n van oorsprong sterk Europees merk als Roto Smeets in de afgelopen twee jaar in deze situatie terecht is gekomen, met een faillissement als gevolg. Natuurlijk speelt de markt daarin een rol, net zoals de stijgende papierprijzen. Maar dan wel in een combinatie van een veel te grote broek en een te grote afstand van het topmanagement van ons moederbedrijf Circle Media Group. Welke andere belangen daar aan ten grondslag liggen? Dat is misschien in een later stadium aan een ander om te beoordelen. Het is zinloos om daar nu je energie in te steken. Het enige wat ik daar nu over kwijt wil is, dat als je boter op je hoofd hebt, je niet in de zon moet gaan lopen. Wat resteert en belangrijker is, zijn de grote persoonlijke gevolgen, die we bij hier bij ons maar ook bij alle bedrijven van CMG in heel Europa zien. In- en intriest.
Hoe dan ook, dit gaat je niet in de kouwe kleren zitten. Dat is ook duidelijk. Het is onwerkelijk. Nu werken we nog, zo goed en kwaad als het kan. Een waas, automatische piloot, geef het maar een naam. Maar straks wordt het ritme gebroken, komt pas echt de klap. Ik weet wel, iedereen gaat anders om met trieste situaties, maar neem ook je rust en blijf elkaar steunen. De één is sterker dan de ander. Probeer daar in alle emotie rekening mee te houden.
Er komen weer betere tijden, voor iedereen. Daar ben ik heilig van overtuigd.
Eric Martens
Over het diepdrukken en de tijdschriften. Het is natuurlijk rampzalig voor de mensen die er werkten – hun werk altijd goed hebben gedaan. Ik weet uit ervaring dat technisch personeel relatief snel weer aan de slag komt – niet zozeer in de grafische industrie maar in de procesindustrie. Zo vonden van NDC een baan bij Campina of de toen nieuwe Chinese melkpoederfabriek in de regio. Ook de drukkers van TMG waren relatief snel weer onder dak.
Blijft het argument over de treuglopende uitgaven in de tijdschriftenbranche. Dat is een onmiskenbaar feit maar de klungelaars in de top van Roto en later CMG hebben dat op hun beloop gelaten. Links en rechts sloten diepdrukkerijen in het buitenland. de kleinere oplagen konden makkelijk in offset gedraaid worden. Natuurlijk was het oranje en het rood mooier in diepdruk – alleen grafici konden dat verschil zien. Het was ook wat goedkoper dan offset – tenminste in Deventer. Maar met de opkomst van 96 pp persen in offset smolt dat prijsverschil al gauw. Lastig was vooral dat volumes en omvang – en misschien gold dat alleen de weekbladen van TMG – tussen de 6 – en 8 weken van te voren vastgelegd dienden te worden. Daarbij kwam dan nog dat gezien de cilindervervaardiging we ook veel sneller dienden te zakken om op tijd onze bladen te krijgen. Dat was destijds – voor TMG toen grond genoeg om om te schakelen naar offset. Kortere plantijden en flexibelere en kortere zaktijden. Los van de aardige mensen in Deventer hebben we toen Roto de kans gegeven het in offset te gaan doen voor marktconforme prijzen. Dat was al lastig genoeg gezien het feit dat alles daar vergaard diende te worden, maar men ging er voor : dat waardeerden we. Als goede uitgever en bij andere uitgeverijen doe ik dat ook dient er altijd een back-up scenario te zijn. Stel dat de stroom uitvalt . . . Ook Sanoma zal dat hebben dus het vinden van een andere drukkerij klinkt dramatischer dan het is, hoe solidair je als uitgever je ook wilt zijn met je drukker. Op vestigingsniveau bij Roto was dat in orde, op holding niveau regeerde de boekhouders met alle gevolgen van dien.