Het jaar 2019 met ups en downs in woord en beeld

OPINIE - Met oudejaarsavond voor de deur sluiten we vandaag het jaar 2019 af. Een samenvatting van hoogte- en dieptepunten in het nieuws en de achtergronden bij het nieuws, opgetekend vanuit de redactie.

Let op, extra lange leestijd: ca. 7 minuten

Het jaar 2019 kenmerkt zich vooral door alle gebeurtenissen rondom de Circle Media Group en natuurlijk ook alle - nog gaande - ontwikkelingen rondom de JAJA sticker en de overname van Sandd door PostNL, die ondanks de weigering van ACM toch werd goedgekeurd door de verantwoordelijk minister. Drie 'pieken' in onze bezoekcijfers, maar helaas geen pieken in de ontwikkelingen voor de branche. Natuurlijk ook aandacht voor milieuzaken binnen met name de segmenten verpakkingen, labels en sign. Niet altijd de antwoorden waarmee elk bedrijf meteen aan de slag kan, maar wel analyses, diepgang en bronnen om mee verder te kunnen in een grillig patroon van overheidsmaatregelen rondom duurzaamheid, energie verbruik, CO2 uitstoot en meer belemmerende factoren, die invloed hebben op het dagelijks ondernemerschap binnen de branche.

Series

Series binnen een reeks thema's worden door u als abonnee altijd behoorlijk gewaardeerd, dat zien we duidelijk terug in onze statistieken. Begin van het jaar 2019 maakten we een analyse van alle technologie- en marktbewegingen van de belangrijkste toeleveranciers in het vellenoffset segment. Op 14 mei sloten we de serie af met de samenvattende conclusies. Op 26 juli presenteerde de redactie van een aantal spelers (al dan niet gebroken) half jaar- en/of jaarcijfers in dit segment. Een tweede serie werd vlak na de zomer opgestart, de bekende serie Top 5 high-end printerfabrikanten. Onze meest succesvolle serie, nu al voor de vijfde keer.

Vernieuwend branchedenken

Niet in de laatste plaats ook aandacht voor de ontwikkelingen binnen het KVGO. Met de gelijktijdige komst van een nieuwe directeur en een nieuwe voorzitter bleek het moment daar te zijn om met een frisse blik de branche in te kijken. Niet om te veranderen omdat het kan, maar om te veranderen omdat men wil. Miguel Delcour en Dick Naafs namen terecht hun tijd zich in te werken in de werkwijze van de brancheorganisatie met een breed versnipperd landschap om zich heen. Met een geheel nieuwe benadering werd half november 'hip afgetrapt' tijdens een goed bezochte najaarsvergadering KVGO LIVE!, waar talloze bekende gezichten elkaar de hand schudden, waarbij het gehalte (nog) niet-leden aanzienlijk was. Dat was het startschot voor 'nieuw denken', door middel van Dick Naafs zijn vier v's: KVGO Versterkt, Vernieuwt, Verbindt en Vertegenwoordigt. In december besloot CMBO zichzelf op te heffen en haar activiteiten onder te brengen bij het KVGO. Voor ZSO wordt mogelijk eenzelfde traject doorlopen en andere verenigingen kijken met interesse naar deze ontwikkelingen. Einde aan een tijdperk van versnipperde en soms ook onterechte tegenstellingen in belangen, waarbinnen iedereen feitelijk met één ding bezig is: print!

Circle Media Group

Nieuws met pieken in bezoekcijfers weerspiegelde de ellende bij de vele ontslagen werknemers die soms decennia lang verbonden waren bij hun bedrijf Roto Smeets bij verschillende vestigingen in ons land. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk dat de top van het bedrijf de zaak niet meer onder controle had en fouten op elkaar stapelde ten koste van investeringen, innovatie, onderhoud, leveranciers en vooral zorg voor hun personeel. Peter Andreou hield zich als internationaal 'topman' van het bedrijf schuil voor de media. Hij liet een spoor van ellende achter in heel Europa. Slechts mondjesmaat werden er wat persberichten op de website geplaatst van sluitingen, faillissementen en aantallen ontslagen werknemers. Een dieptepunt in 2019, zoals de branche dat nog nooit eerder in deze omvang heeft meegemaakt. Gelukkig kon Senefelder Misset doorstarten onder beheer van Shatho Beheer van o.a. Anne Ringsma en zijn zoon Thom Ringsma, die directeur is van Habo DaCosta. Op 10 december werd bekend dat DPG Media de tijdschriftentitels en website nu.nl van Sanoma zou overnemen. De gevolgen voor de drukorders van diverse titels, waaronder Libelle en Donald Duck, zijn nog niet bekend.

Faillissementen en de transitievergoeding

Toch had de branche - buiten CMG om - te maken met aanzienlijk minder faillissementen en dus ook minder ontslagprocedures. Margreeth Colenbrander publiceerde talloze juridische cases, met soms een glimlach, maar altijd met een serieuze boodschap. Met daarnaast altijd haar scherpe analyse op arbeidsrechtelijke omstandigheden en 'uitglijders' in ons land.

De transitievergoeding bleek in 2019 in veel gevallen vorm te geven aan een ontslag met wederzijds goedvinden. Dan nog de uitspraak van de Hoge Raad van 8 november jl., waarin de werd bepaald dat werkgevers verplicht zijn op verzoek van werknemers slapende dienstverbanden te beëindigen. Slapend dienstverband is een dienstverband na twee jaar ziekte, de werknemer kan niet meer werken, heeft na twee jaar geen recht meer op loon en de werkgever laat het dienstverband slapend in stand omdat bij beëindiging de transitievergoeding betaald moet worden.

Xerox en HP

In het najaar was de mogelijke overname van HP door Xerox wel het meest opvallende nieuws bij de toeleveranciers binnen de branche. De pogingen van Xerox werden volop in de media gecommuniceerd, zelfs samen met de volledige presentatie die Xerox CEO John Visentin hield bij de HP aandeelhouders en passeerde daarmee de naar zijn mening onwillige HP directie om in te gaan op een onderlinge due diligence op basis van onderling vertrouwen. Carl Icahn, aandeelhouder bij zowel Xerox als HP, geeft hem de nodige steuntjes in de rug. Het proces heeft dit jaar zijn climax nog niet bereikt.

Cijfers en personeel

Samen met onze partner GOC kijken we jaarlijks naar de cijfers vanuit de door het A&O fonds grafimediabranche opgezette publicatie 'Grafimedia in Cijfers'. 'Voorzichtig herstel' was de gemiddelde conclusie over het geheel aan cijfers, samengesteld door GOC onderzoeker Jos Teunen. Naast alle cijfermatige uitdagingen binnen de bedrijven staat op brancheniveau de vergrijzing centraal en daaraan gekoppeld kennis en kunde van werknemers. Werkgevers stappen al te gemakkelijk in zogenaamde operators trainingen door leveranciers van hard- en software. Ze realiseren zich echt te weinig dat achterliggende kennis, die nu in apparaten zit, nodig blijft om processen te kunnen doorgronden en aan te passen. Alleen met een 'druk op de knop training' is er geen enkel toekomstbestendig personeelsbeleid te ontwikkelen waar kennis en kunde centraal staan.

Mensen, techniek en bedrijven in 2019

Redacteur Hans Baljet is de 'mensen-redacteur'. Hij tekende ook in 2019 talloze portretten op van de mens achter het bedrijf. Alles over hoe mensen zakendoen, het menselijke traject bij overnames en fusies, maar ook de ellende na een doorstart, de vrije tijd na een pensioen, ervaringen vanuit verre buitenlanden en natuurlijk de wijze waarop menselijke energie wordt ingezet om te kunnen innoveren.
Op technologie gebied wist Jan Vroegop zijn trouwe lezers aan zich te binden. Tot op pixelniveau werden ook in 2019 vele machines in het verpakkingen en sign segment 'uit elkaar gehaald' in de toner, inkjet en offset segmenten, in klein- en groot formaat. Met tegenwoordig steeds meer aandacht voor de milieuzaken rondom zowel de technologie als de consumables. Hij bezocht talloze beurzen en deed verslag alsof je er zelf bij was.
Onze Belgische redacteur Stef Verhoeven wist op creatief niveau zijn lezers met 'speelse Vlaamse zinnen' te plezieren met diverse gereedschappen in het voortraject van druk- en printprocessen.

Hoe ging het bij ons?

Het begin van 2019 stond in het teken van de overname van blokboek.com van Marco den Engelsman. Redacteur Jolanda van Drie tekende het portret op van beide spelers in het 'digitale magazine' segment van de branche. Beide titels werden als bij toeval gelijktijdig in de zomer van 2013 opgericht. Printmedianieuws richtte zich op diepgang, analyses en achtergronden binnen de printmediabranche en blokboek.com op kort nieuws, inspiratie en aankondigingen binnen een iets meer crossmediale context. Een jaar na de overname past blokboek.com prima in de portfolio van de uitgeverij die onder de 'achtergrondnaam' LooQup Publishing ook de activiteiten van printmediabanen.nl en printmediatrainingen.nl uitvoert. Beide activiteiten zijn volop in ontwikkeling en zullen ook in 2020 onverminderd veel aandacht blijven krijgen, vooral ook in samenwerking met onze partners.

Partners

Niet in de laatste plaats ook in 2019 veel dank aan al onze partners. Inmiddels dragen wij 'ons steentje bij' aan de marketing van zo een 20 partners en 9 media relaties. Zonder hun vertrouwen in onze titels zouden we nauwelijks bestaansrecht hebben. Daarnaast natuurlijk ook dank aan alle abonnees, ons trouwe lezers van de nieuwsbrief, lezers van onze social media kanalen en natuurlijk alle bezoekers van het succesvolle event 'Business & Technology Update 2020' in samenwerking met CMBO, KVGO en VIGC. Jolanda van Drie deed verslag. Onder de nieuwe constructie waarbinnen de activiteiten van het CMBO zijn opgegaan in het KVGO, zullen wederom in samenwerking vanaf het vroege voorjaar de voorbereidingen starten voor de 2021 editie van dit event, welke dan met deze titel voor de vierde keer wordt gehouden.

Een gezond, gelukkig en succesvol 2020

De redactie wenst u een gezond, gelukkig en succesvol 2020 toe. Vandaag nog de laatste nieuwsbrief van het jaar 2019. Onze eerstvolgende nieuwsbrief in 2020 zal verschijnen op 7 januari. Redactioneel zijn we natuurlijk alweer stand-by op 2 en 3 januari.