KVGO: Grafische sector in mistroostige situatie

BRANCHE - De situatie in de grafische sector is in de afgelopen maand nog verder verslechterd. Dat blijkt uit de antwoorden op de tweede KVGO-enquête naar de gevolgen van het coronavirus. Maar liefst 92 procent van de invullers had in april te maken met omzetverlies en een nog groter gedeelte verwacht in mei omzetverlies te zullen lijden.

• Integraal overgenomen persbericht KVGO, leestijd ca. 6 minuten

“Deze enquête laat opnieuw zien hoe belangrijk de juiste overheidssteun aan onze leden is. We zullen deze resultaten dan ook zeker meenemen in onze gesprekken over het tweede pakket steunmaatregelen”, aldus Bram ter Beek, directeur van het KVGO. De enquête is verstuurd naar alle leden van het KVGO. Meedoen was mogelijk tussen 28 april en
7 mei. Ongeveer een derde van de bedrijven vulde de vragenlijst in.

Bijna iedereen heeft problemen door het virus

Op de vraag welke problemen het bedrijf heeft door het coronavirus, geeft 96 procent één of meerdere problemen aan. Dat is een geringe stijging ten opzichte van maart, toen 94 procent liet weten één of meerdere problemen door het virus te hebben.

Er is een verschuiving waarneembaar in de problemen die bedrijven hebben. Het grootste probleem is, net als in maart, orders en omzet: 93 procent geeft aan hier problemen te hebben (in maart: 88 procent). De problemen ‘zieke medewerkers’ en ‘medewerkers in quarantaine’ nemen gelukkig af: had in maart nog 37 procent van de bedrijven één of beide van deze problemen, in april komt dat in 17 procent van de bedrijven voor. Ook de liquiditeitsproblemen zijn afgenomen: nu geeft 24 procent dit als probleem aan, tegen 37 procent in de vorige maand. Mogelijk heeft dit te maken met de (financiële) steunmaatregelen vanuit de overheid, zoals de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging behoud Werkgelegenheid (NOW). Bij de ‘overige problemen’ geeft een paar bedrijven aan dat klanten langere betalingstermijnen aanhouden of zelfs niet betalen. Ook de combinatie van werk en privé voor medewerkers (door de gesloten kinderopvang en scholen) wordt door een aantal bedrijven als probleem benoemd.

Flexibiliteit in de bedrijfsvoering

Van de invullers geeft 87 procent aan één of meerdere maatregelen te hebben genomen in reactie op de gevolgen van het coronavirus. Hierbij valt vooral de flexibiliteit op: 56 procent past de werktijden en/of de ploegenroosters aan, in 52 procent van de bedrijven pakken de medewerkers andere klussen op als er minder orders zijn, en 40 procent van de bedrijven laat medewerkers zoveel mogelijk thuiswerken. Evenals vorige maand zoeken bedrijven ook naar flexibiliteit door het verminderen van de inzet van de flexibele schil. Iets minder dan een kwart geeft aan dit te doen. Slechts 1% van de bedrijven moet juist extra personeel inzetten.
Intern opleiden gebeurt in 11 procent van de bedrijven.

Interessant in dit kader is wellicht de tijdelijke verhoging van de subsidie van 40 naar 50 procent, die KVGO-leden vanuit het A&O Fonds Grafimedia kunnen verkrijgen (zie voor meer informatie de website van het A&O Fonds).
Het percentage dat aangeeft over te gaan tot sluiting van het bedrijf of een bedrijfsvestiging, is ten opzichte van de vorige enquête gelijk gebleven (3 procent).
Andere maatregelen die worden genoemd hebben betrekking op de veiligheid en de ‘anderhalvemetersamenleving’, zoals plexiglas en looproutes. Binnenkort komt overigens het hiermee verband houdende sectorprotocol beschikbaar dat het KVGO samen met de vakbonden opstelt. Ook worden in bedrijven in overleg tussen werkgever en medewerkers bij gebrek aan werk vakantiedagen opgenomen.

Veelvuldig gebruik van diverse financiële steunmaatregelen

Net als in de vorige enquête komt naar voren dat de financiële steunmaatregelen vanuit de overheid en andere instanties hard nodig zijn: 80 procent maakt hier gebruik van. Het merendeel, 66 procent, heeft de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging behoud Werkgelegenheid (NOW) aangevraagd. Deze regeling geeft een tegemoetkoming in de loonkosten bij afname van de omzet. De NOW geldt in eerste instantie voor drie maanden. Momenteel wordt gewerkt aan de invulling van het tweede pakket aan steunmaatregelen. In de landelijke pers komen af en toe wat geluiden naar buiten over de mogelijke invulling hiervan, zoals bijvoorbeeld verplichte (om)scholing of het schrappen van de subsidievermindering in geval van ontslagen tijdens de subsidieperiode, maar het is nog niet definitief. Als duidelijk is hoe het eruit gaat zien, zal het KVGO het aan de leden laten weten.

De helft maakt gebruik van de mogelijkheid om het betalen van belasting uit te stellen. Het aanvragen van de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) gebeurt door 16 procent van de invullers, en
13 procent heeft zich gewend tot het pensioenfonds PGB voor uitstel van de betaling van de pensioenpremies. Bij de overige maatregelen geven bedrijven onder meer aan uitstel te hebben gevraagd van de huur, hypotheek en/of leasebedragen.

April: omzetverlies in 92 procent van de bedrijven

Gevraagd naar het omzetverlies in de maand april, geeft 92 procent van de bedrijven aan in meer of mindere mate omzetverlies te hebben geleden. Dit is nagenoeg gelijk aan de verwachting voor deze maand, waar in de vorige enquête naar is gevraagd. De mate van omzetverlies is nog steeds fors, maar lijkt gelukkig enigszins mee te vallen ten opzichte van de verwachting: in maart verwachtte nog 24 procent een omzetverlies in april tussen de 75 en 100 procent tegenover 12 procent, dat aangeeft in deze maand daadwerkelijk een dergelijke extreme mate van omzetverlies te hebben gehad. Méér bedrijven dan in de vorige enquête die dit verwachtten, hadden in april een omzetverlies tussen 5 en 25 procent (16 procent tegenover 11 procent) of tussen 25 en 50 procent (33 procent tegenover 26 procent).

Alhoewel de mate van omzetverlies in april minder groot is dan van tevoren verwacht, is het percentage ondernemingen dat omzetverlies heeft geleden groter dan in de maand maart. Toen had 84 procent van de deelnemers aan de enquête te maken met omzetverlies.

Mei: 95 procent verwacht omzetverlies

Het beeld voor de maand mei laat een verdere verslechtering zien. Maar liefst 95 procent van de invullers van de enquête verwacht in mei omzetverlies te zullen lijden. Een omzetverlies tussen 25 en 75 procent wordt verwacht door 70 procent van de bedrijven.

De enquête is ingevuld voordat de stapsgewijze versoepeling van de overheidsmaatregelen tegen het coronavirus bekend werd gemaakt, zoals de opening van kapperszaken per 11 mei en horeca per 1 juni. Hopelijk heeft de versoepeling een positief effect op de ontwikkeling van de omzet in onze sector.

Onzekerheid over de toekomstige omzetontwikkeling

Gevraagd naar de verwachting van het omzetverlies in de tweede helft van 2020, geeft bijna de helft (48 procent) aan niet te weten hoe de omzet zich na de zomer gaat ontwikkelen. Iets meer dan een kwart van de bedrijven verwacht een omzetverlies tussen de 25 en 50 procent en 9 procent verwacht een omzetverlies van 50 procent of meer. Een enkeling is positief gestemd: slechts 1% verwacht een toename van de omzet.

Bedrijven weten nog niet of ze moeten gaan reorganiseren

De antwoorden op de vraag of de verwachting is dat, ondanks de steunmaatregelen vanuit de overheid, alsnog gereorganiseerd moet gaan worden, zijn in overeenstemming met de antwoorden op de vraag naar de omzetontwikkeling in de tweede helft van dit jaar: 43 procent weet het niet. Een vijfde deel van de bedrijven geeft aan te verwachten alsnog te moeten gaan reorganiseren.

Overheid moet bedrijven verdergaand ondersteunen

Op de vraag of er behoefte is aan verdere maatregelen vanuit de overheid of instanties, antwoordt 43 procent bevestigend. De door deze bedrijven gewenste maatregelen zijn divers. Meerdere bedrijven vinden dat de sector alsnog in aanmerking zou moeten komen voor de TOGS-regeling (in de volksmond ‘de 4.000-euro-regeling’). Ondanks herhaalde oproepen hiertoe van het KVGO aan de overheid, is de grafimediabranche niet op de lijst gekomen van de sectoren die hier aanspraak op kunnen maken. Ook willen bedrijven een verlenging en/of verruiming van de NOW-regeling en afspraken over uitstel van huur en leasebedragen. DGA’s merken op dat zij buiten de boot vallen en ook zij zouden graag een tegemoetkoming krijgen. Met betrekking tot het personeel zijn er bedrijven die oproepen tot een versoepeling van de regels rondom ontslag, verlaging van de transitievergoeding en uitstel van het vakantiegeld.

Het vervolg

Deze tweede enquête heeft ons, net als de eerste, waardevolle gegevens opgeleverd. De antwoorden laten zien hoe het gaat in de bedrijfstak en dit nemen we onder meer mee in de gesprekken met VNO-NCW en Intergraf. We hopen van harte dat de omzet weer gaat aantrekken en de situatie snel zal verbeteren. Waarschijnlijk herhalen we nog voor de zomer de enquête. Hopelijk mogen we dan weer op zo'n hoge deelname rekenen!

Vragen? Bel met het KVGO op 020-5435678 of e-mail naar info@kvgo.nl. Op de KVGO Personeelswijzer staat de informatie voor werkgevers over het coronavirus overzichtelijk bij elkaar. Meld je ook aan voor de Nieuwsbrief Personeelswijzer.