PaperChainManagement: blijvende chaos papiermarkt

BRANCHE - Dat zegt Piet Jorritsma van PaperChainManagement in zijn laatste nieuwsbrief. Naar zijn zeggen is er een run op papier, waarbij beschikbaarheid kennelijk het belangrijkste prijsopvoerende criterium is.

• Leestijd ca. 4 minuten

Het is geen geheim dat de beschikbaarheid van grafisch papier al vele jaren een afnemende trend vertoont. Fabrieken worden gesloten of schakelen over op de productie van karton producten, om de toenemende vraag voor verpakkingen te kunnen invullen.

Europa

Jorritsma zegt dat afnemers hun voorraden willen zekerstellen door in geheel Europa inkopen te doen. Niet alleen daardoor gaan de prijzen omhoog, de branche heeft al langer last van de prijzen van grondstoffen zoals pulp en celstoffen. Die prijze zijn in het afgelopen jaar met tientallen procenten gestegen. Door in geheel Europa te shoppen, gaan tevens de logistieke prijzen fors omhoog. De onbalans in vraag en aanbod op de Europese markt is volgens Jorritsma een 'blijvertje', in ieder geval nog voor het komende jaar.

Jorritsma: "Oud papier is in een jaar tijd in prijs verdubbeld,"

Licht herstel in 2021

Jorritsma zegt dat het niveau van 2019 nog lang niet is gehaald, ondanks het lichte herstel in 2021. Hij becijferde dat over de eerste negen maanden van dit jaar de vraag 2% is toegenomen ten opzichte van 2020. Daarin vinden wel verschuivingen in papiersoorten plaats. Zo nam de vraag naar krantenpapier af, maar de vraag naar papier voor label- en verpakkingstoepassingen nam juist toe.

Verschillen per papierproducent

PaperChainManagement analyseert voortdurend alle cijfers van alle papierproducenten in Europa en constateert dat lang niet alle producenten dezelfde prijsstrategie hanteren. Volgens Jorritsma kiezen bepaalde leveranciers voor steeds weer opnieuw periodieke verhogingen, terwijl er ook leveranciers zijn die kennelijk wachten tot begin 2022 en dan 'een grote sprong' in hun prijzen zullen maken.

In de onderstaande drie grafieken van zijn de prijsontwikkelingen te zien van Light weight coated LWC60, Newsprint News45 en Supercalendered SC56.

• 

• 

• 

Op de website van PaperChainManagement wordt de trend duidelijk gemaakt: 'Verhogingen worden met een kort schrijven aangekondigd en rücksichtslos doorgevoerd. De markt begint nu gewend te raken aan prijzen van krantenpapier die richting de € 700 per ton gaan of zelfs nog hoger. In de LWC-markt komen we zelfs al prijzen tegen die rond de € 1.000 per ton liggen. Overigens verschilt dit per leverancier, maar de trend is duidelijk: enorme verhogingen. En de prijzen worden niet voor langere perioden vastgelegd. De meeste leveranciers gaan uit van kwartaalafspraken'.

Bezettingsgraad papierfabrieken

Na een flinke afname van de capaciteit in de productie van papier door sluitingen en ombouw naar karton producten, blijkt volgens Eurograph de bezettingsgraad over de eerste 9 maanden van 2021 op ca. 90% te liggen. Eurograph is de European Association of Graphic Paper Producers, die de industriesectoren voor krantenpapier, tijdschriftenpapier en overige papiersoorten in Europa vertegenwoordigt. Het aantal leden omvat thans 22 ondernemingen die meer dan 60 papierfabrieken en meer dan 100 papiermachines in 16 Europese landen exploiteren. De non-profit associatie is gevestigd in Brussel.

Eurograph publiceert maandelijkse statistieken rondom de productie en de leveringen binnen en buiten Europa. Onderstaande de gegevens vanaf 2017 tot en met september 2021. De daling in productie was al te zien in de vergelijking tussen 2017-2018 en zette door tot en met 2019-2020, waarin de cijfers flink door corona werden beïnvloed. In de cijfers 2020-2021 (tot en met september) is met 5,1% een lichte verbetering te zien. Maar de achtereenvolgende dalingen in de afgelopen jaren zullen naar alle waarschijnlijk niet meer worden ingehaald.

Jorritsma verwacht dat de huidige bezettingsgraad tot in het eerste kwartaal van 2022 zal aanhouden. Vervolgens is het volgens hem de vraag of alle capaciteit ook daadwerkelijk wordt afgenomen. Alles hangt af van een verder herstel van de economie en de afhankelijkheid van de gevolgen van steeds weer terugkerende corona maatregelen, die vooral effect hebben in kranten- en tijdschriftendruk en commercial print. daar staan toenames in labels en verpakkingen tegenover.

Geen verwachtingen dat de prijzen weer op 'normaal' niveau komen, de verstoringen zijn hardnekkig en zullen langer aanhouden

Cepi

Cepi is de overkoepelende organisatie van een aantal Europese brancheorganisaties (zoals VNP in ons land). Alle brancheorganisaties tezamen vertegenwoordigen 500 Europese bedrijven in 18 landen met 895 papierfabrieken die samen werk bieden aan meer dan 180.000 mensen. Europa is goed voor ca. 22% van de wereldproductie. In juli van dit jaar publiceerde Cepi de cijfers over 2020 (PDF).

Zij verwachten voor 2022 een verdere sanering van de papierindustrie en in het verlengde daarvan ook de producerende grafische industrie. Maar ook al al zo vaak gehoorde signaal dat labels/verpakkingen juist groei zullen laten zien. Dat blijkt wel uit de cijfers van het afgelopen derde kwartaal van onder andere Stora Enso en UPM. Maar grafisch papier blijft dus het zorgenkind.

Onzekerheid voor tijdschriftenuitgevers en retailers

Jorritsma denkt dat vooral tijdschriftenuitgevers spannende tijden tegemoet gaan. Hij schat in dat de prijzen met 30-40% zullen stijgen in de komende tijd. Intergraf, BVDM en ook KVGO denken dat de gehele waardeketen in gevaar komt, als deze trend doorzet. Ook zijn er geluiden dat retailers zich terugtrekken uit print.

Ondanks de zorgen zeggen Erik De Vos van Antalis en Beatrice Klose van Intergraf dat het juist nu het moment is om print te herwaarderen. Op Grafisch Nieuws publiceerde Aurelia Ricciardi de visies van De Vos en Kloes, al zitten er wel wat oude 'verdedigingen' in haar verhaal om print - met name in boeken - boven digitaal te verkiezen. Marketing voor print is nu eenmaal een flinke klus, die binnen de branche zeker niet altijd met evenveel 'warmte' is omgeven.

Inspiratiebron: PaperChainManagement, aangevuld met informatie van externe bronnen