FINANCIEEL - Het in kaart brengen van de gevolgen van diverse kostenverhogingen binnen de branche, vergt het nodige onderzoek. Judith Grajewski, voorheen redacteur bij Deutscher Drucker, maakte de volgende analyse rondom de Zipcon Online Print Price Index (ZOPI). De verkoopprijzen in het online segment stegen fors.
• Leestijd ca. 4 minuten (*)
• Artikel werd met toestemming van Bernd Zipper overgenomen
Zipcon is het bekende Duitse adviesbureau van Bernd Zipper. Zipper is regelmatig te zien tijdens congressen binnen het vakgebied in geheel Europa. Hij is vrijwel jaarlijks keynote spreker op het VIGC #BOPE (Benelux Online Print Event). BOPE was aanvankelijk gepland voor 17 februari aanstaande, maar is vanwege corona cijfers binnen de Benelux verzet naar 8 juni van dit jaar.
Papiertekorten, prijzen van inkten, platen energie en distributie
Het aanhoudende tekort aan papier en de bijkomende stijging van de prijzen voor drukinkten, drukplaten en energie hebben de onlinedrukkerijen in het laatste kwartaal van 2021 voor grote uitdagingen geplaatst. Hoewel de meeste van hen hun prijzen gedurende het jaar lange tijd stabiel konden houden, zijn er nu tekenen van een ommekeer. De prijzen van online drukwerk zitten in de lift, bij vrijwel alle productgroepen en leveranciers. Dit blijkt uit de nieuwste ZOPI, de Zipcon Online Print Prijs Index.
Prijsindex steeg van 3,07% ik oktober 2021 naar 13,3% eind vierde kwartaal van het afgelopen jaar
Elk kwartaal
De Zipcon Online Print Price Index (**) wordt elk kwartaal samengesteld en geëvalueerd. De gegevensbasis voor het onderzoek is een winkelwagen van de toonaangevende online printbedrijven, waarin de belangrijkste productcategorieën in de industrie zijn opgenomen. De cijfers worden wekelijks opgevraagd en worden gebruikt om maandelijkse gemiddelde prijzen te vormen. De Zipcon Online Print Price Index geeft volgens Zipcon de reële prijsontwikkeling in de branche weer.
In oktober van het afgelopen jaar werd een duidelijk stijging ingezet ten opzichte van maart en juli
Het meest urgente probleem, ook in het vierde kwartaal van 2021, is het tekort aan papier. Papier is immers niet zomaar een verbruiksartikel, het is de basis en het hoofdbestanddeel van de meeste drukwerkproducten. Papier vormt volgens Zipcon meestal de helft van de drukkosten uit.
Hoe langer de schaarste aan grondstoffen aanhoudt, hoe meer de situatie op de spits gedreven wordt. Vooral drukkerijen die langetermijncontracten met hun klanten hebben gesloten, komen in ernstige problemen omdat de kostenstijgingen aan de productiekant de geplande buffer al lang hebben opgebruikt. Dit betekent dat een voorheen lucratieve order al snel een extra kostenpost wordt.
Contracten van drukkerijen met hun papierleveranciers kunnen slechts voor beperkte tijd de problemen voor zich uitschuiven
Doorberekenen nu onvermijdelijk
Hoewel drukkerijen in het verleden vaak moeite hadden om prijsstijgingen aan hun klanten door te berekenen, lijkt dit nu onvermijdelijk te zijn. Vooral gezien het feit dat de inkt- en plaatfabrikanten nu ook hun prijzen verhogen - om nog maar te zwijgen van de energiekosten in het algemeen die reeds van kracht zijn en zijn aangekondigd. Dit alles is meer en meer terug te zien in de prijsontwikkeling bij het online drukken. Hiermee wordt de ontwikkeling voortgezet die in de vorige ZOPI al werd aangegeven.
Situatie in de branche
Judith Grajewski,: "In het algemeen kan worden gezegd dat bedrijven in de grafische industrie in verschillende mate blijven worstelen met de gevolgen van de Corona-pandemie. Terwijl de zaken goed gaan bij de etiketten- en verpakkingsproducenten, hebben andere bedrijven - hoofdzakelijk uit de sector van het commerciële drukwerk - hun activiteiten ingekrompen of hun deuren moeten sluiten wegens een gebrek aan orders en dalende verkoopcijfers. Op de najaarsconferentie van het Initiative Online Print meldden veel bedrijven uit de onlinedruksector daarentegen een opleving van de orders."
In deze laatste ZOPI, die de periode tot en met 31 december 2021 bestrijkt, laat een individuele analyse van de 10.000 flyers (DIN A5, dubbelzijdig bedrukt, 4/4 kleur, glanzend, 135 g) een stijgend prijsniveau zien - ook al noemen twee leveranciers nog steeds prijzen die zelfs lager zijn dan de waarde in de eerste ZOPI-enquête in juni 2020. Een blik op de volledige winkelwagen onthult een nog duidelijker beeld: Hier zijn de prijzen bij alle onderzochte producten gaan stijgen.
Gedetailleerd overzicht
Bij Unitedprint, dat zijn online winkels met dezelfde naam eind december 2021 heeft overgebracht naar het pas gelanceerde vlaggenschipmerk print24, ligt de prijs voor de hele winkelwagen eind december plus 26,87% boven de beginwaarde van november 2020.
Wanneer flyers afzonderlijk worden bekeken, is de prijsindex sinds oktober 2020 voortdurend gestegen en ligt deze nu 31,26% boven de initiële waarde van Unitedprint van juni 2020. Bij Redprintgroup, dat sinds januari 2021 in de ZOPI is opgenomen, is de prijsindex eveneens aanzienlijk gestegen; namelijk met meer dan 11% in totaal. Met 1,31% eind december 2021 ligt hij voor het eerst zelfs iets boven de beginwaarde van januari 2021, maar hij blijft de kleinste afwijking van de referentiewaarde in de ZOPI-waarneming.
En Flyeralarm, waarvan de prijs voor 10.000 flyers van februari tot september 2021 constant -11,23% bedroeg ten opzichte van de startwaarde, heeft zich ook bijgesteld: Aan het eind van het jaar lagen ze slechts -5,43% onder de beginwaarde. Dit betekent nog steeds een aanzienlijk lager niveau dan aan het begin van onze ZOPI, maar de trend naar hogere verkoopprijzen is ook hier zichtbaar.
Afgezien van de twee neerwaartse uitschieters Flyeralarm en Flyerunited is de prijsindex voor flyers duidelijk gestegen, met een gemiddelde van 9,44%.
Aan het einde van het vierde kwartaal was het prijsindexcijfer voor het gehele leverancierspakket gemiddeld 13,30% hoger dan bij de eerste peiling in november 2020. Dit is niet verwonderlijk, aangezien de gemiddelde prijzen in december 2021 allemaal hoger liggen dan de referentiewaarde van november van het voorgaande jaar. Zoals reeds vermeld, was de grootste opwaartse verandering hier bij Unitedprint/print24, terwijl de kleinste verandering - met 4,89% ten opzichte van de uitgangswaarde - bij Flyeralarm was. Daartussen liggen Redprintgroup met 5,29%, Onlineprinters met 8,04%, Onlinedrucken met 14,66%, Wir machen Druck met 14,70% en Saxoprint met 18,62%.
Kerstdrukte gaf boost
Het goede nieuws is dat de vraag naar drukwerk in sommige marktsegmenten weer is aangetrokken. Een van de drijvende krachten hierachter was, niet in de laatste plaats, de kerstactiviteit. Na enkele maanden van gelijkblijvende of zelfs lagere verkoopprijzen, draaien alle onlinedrukkers die door ZOPI worden gedekt, de prijsschroef nu echter aan en berekenen ze de gestegen kosten door aan eindklanten. De komende weken en maanden zal echter blijken of er op het huidige niveau al een plafond is bereikt - of dat de verkoopprijzen verder moeten worden verhoogd.
De door Zipcon in kaart gebrachte online aanbieders in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland
(*) aangevuld met op- en aanmerkingen door onze eigen redactie
(**) de analyse van Zipcon is gemaakt binnen de DACH landen (Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland)
Peter Luit
Peter Luit (1958) was sinds 1993 zelfstandig adviseur voor uiteenlopende printmedia vraagstukken. Samen met Erik van Erp zette hij in 2013 printmedianieuws.nl op. Met zijn crossmediale kennis beschrijft hij de balans in de uitdagingen die de verschillende mediakanalen ten opzichte van elkaar hebben.
Ik ervaar de ZOPI als een uiterst interessante “survey/comparison tool” met duidelijke trendweergaven. Door het gebruik van Y-assen met sterk variabele relatieve waarden is het vergelijken van de door jullie meegeleverde grafieken wel erg moeilijk. Ze voegen niet veel toe en de door jullie in de kop gebruikte grafiek is mede daardoor de belangrijkste geworden. Dat de prijzen vooral de laatste 2 kwartalen moesten stijgen was broodnodig. Dat er zulke extreme verschillen zijn tussen bv Flyeralarm (+4,89%) en Print24 (+26,87%) geeft toch te denken.
Dat de Redprint Group met (+5,29%) niet veel hoger ligt dan Flyeralarm is overigens niet verwonderlijk. Beide W2P-leveranciers maken gebruik van vrijwel dezelfde productie-organisaties t.w. de Mainfranken Druckhaus groep met Flyeralarm en de familie Schleunung als aandeelhouders en Schleunung Druck groep met in de groep wederom de Schleunung familie en de eigenaar van Flyeralarm. Met een tiental verschillende productielocaties in Duitsland waarschijnlijk de grootste vellenoffsetdrukker.
Het is wellicht interessant om te weten dat de technisch directeur van zowel Schleunung als de Mainfranken group Ulrich Stetter is. Hij is bovendien ook de nieuwe president van de Europese drukkersorganisatie Intergraf in Brussel en volgde vorig jaar Cees Verweij op.
Dat beide drukkerijgroepen waar Stetter leiding aan geeft slechts relatief kleine prijsverhogingen hoefden door te voeren geeft hoogstwaarschijnlijk aan dat ze – mede door zijn leidinggevende kwaliteiten en procesinzichten – uiterst efficiënt produceren. In beide groepen is het “gangprinten” sterk ontwikkeld en is het aandeel digitale print nog steeds slechts heel beperkt.
Het zou interessant zijn om de prijsverhogingen voor digitale flyers en in offset gangprint gedrukte flyers te kunnen vergelijken.
Hebben jullie die detailinformatie?
@Henk: De grafieken zijn niet door ons gemaakt, maar aangeleverd door Zipcon. We hebben geen detail informatie omtrent de door jou genoemde producten. We zullen bekijken in hoeverre dat zinvol zou kunnen zijn voor een vervolg artikel.