OPINIE - Natuurlijk is de verhoging van de btw op kranten, tijdschriften en boeken slechts een klein onderdeel van de miljoenennota 2024, die vandaag op Prinsjesdag werd gepresenteerd. Andere uitdagingen - die overigens niet exclusief in Nederland spelen - stonden centraal.
• Leestijd ca. 6 minuten
• Dit artikel wordt u aangeboden door de redactie
In de 2023 editie van dit 'haagse hoogstandje' vond de Prinsjesdag traditie nog plaats in de demissionaire status van het laatste kabinet Rutte. Na de verkiezingen werd duidelijk dat de Nederlandse kiezer massaal koos voor een andere koers in Nederland. Nederland - de wereld in het klein - heeft een soortgelijke hoeveelheid uitdagingen als in de ons omringende landen in Europa: migratie, energievoorziening, woningbouw, milieu en veiligheid zijn vijf 'grotere' onderwerpen die in een grote diversiteit in de media het dagelijkse beeld bepalen die van belang zijn voor 's lands economie. Deze onderwerpen raken in vrijwel alle gevallen het bedrijfsleven.
Voor de printmediabranche is de btw verhoging op kranten, tijdschriften en boeken een belangrijk besluit
De integrale optekening van Prinsjesdag en de Troonrede
Over het bedrijfsleven
Uit de Troonrede: "Een groot en groeiend maatschappelijk probleem is de krapte op de arbeidsmarkt. Van techniek tot openbaar vervoer, van onderwijs tot zorg, van horeca tot tuinbouw – het nijpende tekort aan personeel is overal voelbaar. Daarom is het belangrijk om mensen die nu nog aan de kant staan, te stimuleren aan het werk te gaan.
Een andere manier om relatief snel resultaat te boeken, is dat parttimers langer gaan werken. Het kabinet werkt daar onder andere aan door te sturen op meer vaste banen, en te zorgen dat mensen die meer gaan werken, aan het einde van de maand ook echt meer geld overhouden.
Voor de toekomst moeten we fundamenteler nadenken over welke soorten werk we in Nederland wel en liever niet willen hebben, en hoe zich dat verhoudt tot arbeidsmigratie. Voorop staat dat misstanden en uitbuiting van arbeidsmigranten altijd moeten worden bestreden."
"Uiteraard is gebrek aan personeel ook een belangrijk onderwerp voor ondernemers. Het kabinet realiseert zich terdege dat het geld voor onze publieke voorzieningen wordt verdiend in het bedrijfsleven. Alleen daarom al verdienen ondernemers grote waardering en ruimte om hun vleugels uit te slaan. Het is belangrijk te blijven werken aan een aantrekkelijk vestigingsklimaat.
Enkele instrumenten die het kabinet daarvoor inzet, zijn minder regels, lagere lasten en extra geld voor innovatie via Invest-NL.
In algemene zin moet het bedrijfslevenbeleid veel voorspelbaarder worden. Dit najaar vindt een grote ondernemingsklimaattop plaats om samen met bedrijven te bepalen wat nodig en mogelijk is.
Een goede bereikbaarheid is voor bedrijven hoe dan ook belangrijk, zeker van en naar de mainports Rotterdam en Schiphol. Om de kwaliteit van de Nederlandse wegen, vaarwegen en spoorlijnen hoog te houden, vindt de komende jaren de grootste onderhoudsopgave ooit plaats. Voor de lange termijn zijn en worden plannen ontwikkeld voor nieuwe infrastructuur, ook buiten de Randstad, bijvoorbeeld de Nedersaksenlijn tussen Groningen en Enschede."
Rijksbegroting 2025: Uitgaven 457 miljard euro, inkomsten 425,1 miljard euro
Prinsjesdag Peiling 2024 VNO-NCW, Kieskompas, MKB Nederland
Voorafgaande aan de derde dinsdag in september hielden VNO-NCW, Kieskompas, MKB Nederland de jaarlijkse Prinsjesdag Peiling (samenvattende PDF) onder ondernemers (*). Ook het KVGO riep haar leden op tot deelname. Conclusie: Prinsjesdag Peiling: Kabinet moet zich nog bewijzen bij ondernemers. De belangrijkste conclusies uit de samenvatting:
Economisch klimaat
Vier op de tien ondernemers beoordeelt de huidige Nederlandse economie als goed. Ze zijn echter minder positief over de economisch vooruitzichten voor de komende 12 maanden.
Minder dan drie op de tien ondernemers zijn optimistisch, terwijl meer dan één op de drie somber of onzeker over de ontwikkeling van de economie is. Ondernemers zijn positiever over hun eigen bedrijf. Ongeveer twee op de drie ondernemers noemt de huidige situatie van hun bedrijf (zeer) goed, terwijl ongeveer één op de veertien het als slecht beoordeelt.
Ongeveer één op de zes ondernemers is somber of onzeker over de toekomst van hun bedrijf. Vooral ondernemers in de sectoren Cultuur, sport en recreatie, Horeca en Groot- en detailhandel zijn somber of onzekerder over hun toekomst. Kleinere bedrijven lijken iets optimistischer over hun toekomst dan middelgrote bedrijven.
Knelpunten voor bedrijven
Regeldruk is het meest genoemde knelpunt door ondernemers, bijna de helft noemt dit een (heel) groot knelpunt. Ook personeelstekort en hoge loonkosten zijn voor veel ondernemers een groot knelpunt. Daarnaast ervaren veel ondernemers hoge kosten voor elektriciteit en gas als een probleem.
Minder ondernemers hebben problemen met vergunningen, maar als ze dat wel hebben, is het vaker een groot knelpunt. Grotere bedrijven hebben vaker grote knelpunten, vooral personeelstekort en hoge loonkosten. Ook zijn er duidelijke verschillen zichtbaar in de ervaren knelpunten per sector.
Regeldruk is voor veel ondernemers een knelpunt, maar nog vaker voor ondernemers in de sectoren Landbouw en visserij, (Maak)industrie, Transport en logistiek, Vastgoed, Financiële dienstverlening en Zorg- en welzijn.
Een ongelijk speelveld met concurrenten in andere landen is vooral een probleem in de (Maak)industrie, Transport en logistiek, Energievoorziening en Landbouw en visserij. Hoge loonkosten zijn vaker een groot knelpunt in de Horeca, (Maak)industrie, Groot- en detailhandel en Landbouw en visserij.
Bedrijven in de Bouwsector, (Maak)industrie, Horeca en Persoonlijke dienstverlening ervaren tekort aan personeel vaker als een groot knelpunt. Hoge kosten voor grondstoffen, elektriciteit en gas worden vooral in de Horeca vaker als een groot knelpunt ervaren. Sommige sectoren ervaren meer grote knelpunten dan andere sectoren. De sectoren waar bedrijven de meeste (hele) grote knelpunten ervaren zijn: Vastgoed, Landbouw en visserij, (Maak)Industrie, Horeca, Transport en logistiek en de Bouwsector.
Regeldruk, hoge loonkosten, tekort aan personeel werden als de Top-3 knelpunten genoemd in de Prinsjesdag Peiling
Verwachte gevolgen plannen kabinet op knelpunten
Weinig ondernemers verwachten dat de knelpunten door de plannen van het kabinet zullen verbeteren, hoewel er vaak wordt gekozen voor ‘Niet verbeteren, maar ook niet verslechteren. In vergelijking met andere knelpunten zien ondernemers de regeldruk en problemen met vergunningen relatief vaak verbeteren, maar meer ondernemers zien deze punten verslechteren.
Tekort aan personeel, hoge loonkosten en verduurzaming zien ondernemers het vaakst verslechteren; bijna de helft van de ondernemers verwacht dat.
Vertrouwen in de overheid
Meer dan de helft van de ondernemers heeft (heel) weinig vertrouwen in de landelijke overheid. Het vertrouwen in de provinciale en gemeentelijke overheid is iets hoger. De meerderheid van de ondernemers heeft nog geen sterkte mening over het nieuwe kabinet en kiest voor ‘niet tevreden, maar ook niet ontevreden’.
Ruim drie op de tien geeft aan (heel erg) ontevreden te zijn en iets minder dan twee op de tien is (heel erg) tevreden. Ondernemers in de sectoren Landbouw en visserij en Vastgoed zijn vaker tevreden met het nieuwe kabinet, terwijl ondernemers in de sectoren Cultuur, sport en recreatie, Informatie en communicatie, Onderwijs, Zorg en welzijn en de Specialistische zakelijke dienstverlening juist vaker ontevreden zijn met het nieuwe kabinet.
Inzet van kabinet voor ondernemers
Bijna de helft van de ondernemers denkt dat het kabinet zich enigszins (cijfer ≥6) zal inzetten voor ondernemers, maar slechts één op de drie verwacht dit voor hun sector en regio. Ondernemers in de sector Landbouw en visserij voelen het meeste steun van kabinet voor ondernemers en hun sector.
Ondernemers in Cultuur, sport en recreatie voelen de minste steun, net als die in Onderwijs en Specialistische zakelijke dienstverlening. Ook de impact van het hoofdlijnenakkoord wordt wisselend ervaren. Ondernemers in Cultuur, sport en recreatie en onderwijs zijn het minst positief, terwijl ondernemers in landbouw en visserij het meest positief zijn.
Ondernemers van grotere bedrijven hebben vaker het gevoel dat het nieuwe kabinet zich zal inzetten voor ondernemers en ze lijken ook iets positiever over de impact van het hoofdlijnenakkoord op hun eigen bedrijf. Ondernemers in minder stedelijke provincies, zoals Drenthe, Flevoland, Limburg, Overijssel en Zeeland, hebben vaker het gevoel dat het kabinet zich voor hun regio zal inzetten. Tot slot vroegen we ondernemers welke boodschap ze het nieuwe kabinet zouden willen meegeven.
Uit de open vragen blijkt dat het verminderen van regeldruk, het verlagen van de belastingdruk, stabiel langetermijnbeleid, minder overheid en het stoppen van de btw-verhoging vaak worden genoemd.
Reacties grootste vakbonden
"De rotte kozijnen krijgen een nieuw likje verf," zo kijkt FNV-voorzitter Tuur Elzinga naar de plannen die vandaag in de miljoenennota zijn gepresenteerd. "Mooie woorden verhullen een gebrek aan visie en ambitie. Concrete oplossingen voor grote problemen blijven uit." Lees verder bij FNV.
Vakbond CNV vindt dat het kabinet zijn eigen ambities ondermijnt door "enorme en ontwrichtende bezuinigingen" op onderwijs door te voeren. De bond wijst erop dat het kabinet "de brede welvaart wil versterken" en bijvoorbeeld het lerarentekort wil aanpakken, maar stelt dat de daarvoor benodigde middelen worden 'wegbezuinigd'. Lees verder bij CNV.
(*) De Prinsjesdag Peiling is uitgevoerd door Kieskompas onder een qua bedrijfsgrootte, sectoren en regio’s representatieve groep van bijna 4.000 ondernemers. Het onderzoek is gehouden na de presentatie van het hoofdlijnenakkoord van het nieuwe kabinet.
Bronnen: landelijke media, overheid, VNO-NCW, vakbonden, foto's: stills uit videobronnen
NU U HIER TOCH BENT – Overweeg een abonnement op printmedianieuws. Onze artikelen bevatten achtergronden, analyses, onderzoeken, feiten en meningen binnen uw branche. Dat kan niet gratis, maar voor slechts €103,50 ex. BTW krijgt u ongeveer 300 artikelen per jaar, dat is nog geen 35 cent per artikel. Daar kan net dat ene artikel tussen zitten waarmee u uw abonnement wel heel makkelijk terugverdient……
Geef een reactie
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.